Deze aflevering: zes vragen aan procesmanager sociaal domein, Mirjam van Oosterhout.

1. Wat heb je meegenomen van Harvard? 

“Ik heb nu de opleidingen in Nederland gevolgd en mag volgend jaar naar Boston.”

2. Hoe pas je MGA toe in je werk? 

“MGA zet ik elke dag in, alleen plak ik er niet altijd bewust dat etiket op. We onderhandelen namelijk de hele dag door. Als iemand me belt om 10:28 uur en ik heb een call om 10:30 uur, dan ben ik op microniveau al met mezelf aan het onderhandelen of ik aanneem. MGA bepaalt hoe ik naar situaties kijk. Vanochtend was ik in gesprek met een opdrachtgever over een ingewikkeld grondaankoopproces. Partijen zijn dan geneigd om klassiek te onderhandelen en zetten als opening in op een zo hoog mogelijke prijs, in de wetenschap dat er dan een tegenbod volgt, waarna je via handjeklap in het midden uitkomt. Aan het eind overheerst dan vaak het gevoel dat er meer in zat. Daarom adviseer ik de MGA-onderhandelingsaanpak van win-win. Ik ben er intrinsiek van overtuigd dat streven naar win-win beter is dan win-verlies, zeker als partijen langdurig samenwerken met elkaar. Je blijft elkaar altijd tegenkomen, dus als de een het gevoel heeft te hebben verloren, blijft dat terugkomen.”

3. Heb je een voorbeeld van hoe je MGA inzet? 

“Ik werk veel voor gemeentes aan het realiseren van vluchtelingenopvang, een gemeenschappelijk belang voor Rijk, COA en gemeente. Maar omdat de politieke context wisselvallig is, duiken er steeds nieuwe onderhandelingskwesties op. Wanneer de omgeving heel rumoerig is en er voortdurend van alles wijzigt, is het cruciaal dat partijen aan de onderhandelingstafel elkaar tijdig blijven informeren en open zijn over de interne en externe belangen. Ik zet MGA dan heel bewust in om met alle partijen aan open kennisdeling te doen en onderling vertrouwen op te bouwen. Dat doen we dan bijvoorbeeld door te investeren in regelmatig live koffiedrinken, ondanks de lange reistijd. Voor het onderlinge vertrouwen is het belangrijk om elkaar regelmatig in de ogen te kijken.”

4. Wat is je favoriete onderdeel uit MGA? 

“Het mooiste spel vind ik de stap zetten van standpunten naar onderliggende belangen. Het is lastig om voor jezelf te achterhalen wat een mening is en wat je échte belang is, laat staan voor een gemeente, die nooit uit één persoon bestaat of slechts één belang heeft. Bij een gemeente is altijd sprake van meerdere taken, afdelingen en personen. Hoe krijg je verschillende partijen zover dat ze hun belangen hardop formuleren en daar open met elkaar over in gesprek gaan? Als ik met partijen dit diepe niveau bereik, dan vind ik dat echt heel mooi. Het is niet eenvoudig want om de diepte in te kunnen, moet je je allemaal kwetsbaar op durven stellen.”

5. Wat is de meerwaarde van MGA voor procesmanagement?

“Procesmanagement draait om haalbaarheid en draagvlak. Draagvlak krijg je automatisch als er win-win mogelijkheden zijn, waar alle betrokkenen wat aan hebben. En als er draagvlak is, wordt de haalbaarheid ook groter. MGA is daarmee een cruciaal denkkader voor procesmanagement. Bij P2 hebben het MGA-gedachtengoed vertaald naar procesmanagement in een eigen aanpak die we verbindend onderhandelen noemen. Iedere P2’er is herin opgeleid, niet als kunstje maar als werkwijze. Afhankelijk van het soort opdracht zetten we het al dan niet prominent in.”

6. Heb je een kijk-, lees- of luistertip voor mensen die iets meer willen met onderhandelen?

“Ja, een letterlijke. Kijk eens een dagje om je heen, dan zie je zoveel onderhandelingen. Leuk om te zien dat veel daarvan MGA-kenmerken hebben en gericht zijn op win-win.”

Lees ook:

• Anne Garretsen, projectmanager mobiliteitstransities
• Marcel Goossens, projectmanager food