De techniek is veelbelovend, maar de praktijk is complex:

• De warmte uit het kanaal is schaars: er zijn meer geschikte woningen dan warmteaanbod.
• Technische uitdagingen, zoals de opslag van warmte en de koppeling aan bestaande netwerken, zijn nog niet vaak toegepast.
• Ecologische effecten van het onttrekken, filteren en weer lozen van afgekoeld water zijn nog onzeker.
• En vooral: hoe verdeel je de beschikbare warmte op een manier die juridisch houdbaar, bestuurlijk uitvoerbaar én maatschappelijk uitlegbaar is?

Onze aanpak

P2'er Linneke van Heemskerck Düker knipte het vraagstuk op in behapbare stappen. Eerst brachten de gemeenten, regio's en het waterschap gezamenlijk de technische potentie van aquathermie uit het Valleikanaal in kaart: hoeveel warmte is er beschikbaar, en waar?

Op dit moment onderzoeken we hoe je deze schaarse bron kunt verdelen: hoe zorg je ervoor dat je een vergunning kunt verlenen voor de gewenste warmteonttrekking en een minder gewenste warmteonttrekking kunt weigeren. We werken juridische scenario’s uit om de gewenste verdeling vast te leggen. Eén daarvan – het opstellen van een waterenergieplan – lijkt juridisch het best houdbaar. Dit plan maakt het mogelijk dat het waterschap vergunningen verleent voor aquathermieprojecten. Wel vraagt het een stevige inspanning, met regelmatige updates en brede afstemming. Is dat dan ook het best werkbaar, welke alternatieven zijn er en welke risico's brengen die met zich mee?

Parallel onderzoeken we hoe een afwegingskader voor de toewijzing van de warmte eruit moet komen te zien: Welke wijken hebben het meeste profijt of de grootste noodzaak bij warmte uit het Valleikanaal? Wil je voorrang geven aan bepaalde maatschappelijke functies of typen wijken? Denk aan buurten met kleine woningen die geen plek hebben voor een warmtepomp, of gebieden zonder alternatieve warmtebronnen. Ook functies als scholen of zorginstellingen spelen mee in de afweging. 

Gedurende het hele traject staan naast de haalbaarheid ook draagvlak en bestuurlijke rolverdeling centraal. Kunnen we een verdeling afspreken waar alle gemeenten zich in kunnen vinden? Welke rol wil het waterschap op zich nemen in vergunningverlening op het aspect maatschappelijke functie? 

Het resultaat

De gemeenten en beide regio's werken toe naar:

• Een concreet voorkeursscenario voor de juridische verankering van de warmteverdeling.
• Een gedragen afwegingskader voor keuzes.
• Aantonen dat de gewenste verdeling geen negatieve impact heeft op de ecologie in het Valleikanaal.
• Alternatieve mogelijkheden voor warmtekoudeopslag.

Dit alles als basis voor de keuzes die gemeenten kunnen vastleggen in hun warmteprogramma's om te werken aan aardgasvrije warmtevoorziening.

Waarom deze aanpak werkt

We onderzoeken tegelijkertijd verschillende thema's en brengen die bij elkaar: technische analyse met bestuurlijke realiteit en juridische uitvoerbaarheid. Geen losse puzzelstukjes, maar een samenhangend proces waarin draagvlak, inhoudelijke haalbaarheid en proceshandhaving samenkomen. Zo ontstaat een toekomstbestendige aanpak die klaar is voor besluitvorming én uitvoering.

Ook aan de slag met duurzame warmte uit water?

Wij helpen regio’s, gemeenten en waterschappen bij het vormgeven van eerlijke, haalbare en gedragen oplossingen in de warmtetransitie.