Roeien met de aandacht die je hebt
‘Lulkoek!’ klinkt het uit de zaal. Aan het woord is één van de genodigden bij de boekpresentatie ‘Projectmanager in transitie’, gehouden op 20 oktober bij Hogeschool Windesheim in Zwolle. Voor de zaal staat Ben, één van de auteurs van het boek. Aan de hand van prikkelende stellingen is hij in gesprek met de zaal.
‘Het is helemaal niet waar dat projecten steeds complexer worden’, vervolgt de spreker. ‘Projecten waren vroeger niet complexer dan nu’. Na nog een paar meningen uit de zaal de ruimte te hebben gegeven, vindt Ben het tijd voor de volgende stelling: Kennis hebben van de sterktes en zwaktes van de eigen competenties is voor de projectmanager een belangrijke succesfactor voor het project.
Iedereen bevestigt de stelling, behalve één. De tegenstemmer ben ik, ook één van de auteurs van het boek. Nieuwsgierig naar de verklaring voor mijn afwijkende stem krijg ik het woord van Ben. Ik heb moeite met het gericht zijn op de eigen competenties. Ik vind dat de projectmanager gericht zou moeten zijn op de competenties van anderen in het project. Er valt meer over te zeggen, maar er zijn nog meer stellingen te behandelen dus we gaan verder.
Een paar dagen later valt mijn oog op een nieuwe stelling. Een wetenschappelijke deze keer. Hij staat onder een foto met roeiers in Trouw. ‘Als roeiers moeten roeien en tegelijkertijd een geheugentest doen, dalen hun roeiprestaties sterker dan hun hersenactiviteiten’. Het is de uitkomst van een onderzoek uitgevoerd door de Universiteit van Cambridge.
Wat hebben de onderzoekers ontdekt? Ze hebben roeiers geselecteerd, die zowel goed kunnen roeien als goed zijn in het uitvoeren van geheugentesten. Als de roeiers tijdens het roeien een geheugentest uitvoeren, dalen hun roeiprestaties. De verklaring is, dat de hersenen de benodigde energie voor het geheugenwerk aan het lichaam onttrekken en daarmee de roeiprestaties benadelen. Verder hebben ze ook ontdekt dat roeiers tijdens het roeien minder goed zijn in het aanspreken van hun geheugen dan wanneer ze de geheugentest uitvoeren zonder er tegelijkertijd iets bij te doen. Wetenschappelijk onderbouwd. Interessant!
In lijn met onze uitgangsstelling over projectmanagers is het aannemelijk dat deze roeiers beschikken over kennis van de eigen sterke en zwakke competenties. Anders zouden ze immers niet goed kunnen zijn in roeien. Die kennis zit ergens in hun lichaam, niet in hun hoofd.
Ondanks het bezit van deze zelfkennis gebeurt er toch iets waardoor hun prestaties dalen. De onderzoekers leggen de oorzaak bij de ongelijke energieverdeling tussen hersenen en lichaam. Ik zie nog iets anders.
Namelijk dat het problematisch is om twee dingen tegelijk te doen. Zoals telefoneren achter het stuur. Ons nieuwe kabinet wil dat nog strenger aanpakken, omdat zij een verband zien tussen de toename van het aantal verkeersongevallen en het bellen achter het stuur. Mogelijk is dat een kwestie van energieverdeling tussen lichaam en brein, maar ik zie dit als een kwestie van aandachtverdeling.
Zo ook bij de roeiers. Door zich tijdens het roeien te concentreren op de geheugentest, verliezen zij hun aandacht voor het roeien zelf. Ze hebben minder oog voor wat hun teamgenoten doen. Ze worden minder alert, vallen terug op de automatische piloot. Verliezen het contact met de omgeving, verdwijnen in hun hoofd. Hun prestaties dalen. En dat allemaal terwijl ze nog steeds beschikken over de kennis van hun sterke en zwakke competenties.
Terug naar de stelling over de projectmanager. Zoals een roeier minder vooruitgang boekt bij verlies aan aandacht voor het roeien zelf, verliest een projectmanager vooruitgang bij verlies aan aandacht voor het project zelf. Een project vraagt niet om kennis van een set competenties waar een projectmanager zich krampachtig aan vasthoudt.
Een project vraagt om een projectmanager, die in staat is de eigen competenties te ontwikkelen en af te stemmen op die van anderen in en om het project. Steeds opnieuw, steeds anders.
Die maakt projecten niet complexer inderdaad. Wel collectiever.
Klik voor meer informatie op onderstaande links:
boek: Projectmanager in transitie
